Wie zich beroept op academische vrijheid, heeft de plicht om uitspraken te onderbouwen met systematisch verzamelde waarnemingen. De plicht om open te staan voor kritiek. De plicht om naar de ander te luisteren, ongeacht persoonlijke achtergrond. Wie daar geen geduld of belangstelling voor heeft, kan zich beter beroepen op de vrijheid van meningsuiting. Die hebben we immers allemaal en geeft veel meer vrijheid. Maar het academisch debat zal voor die persoon ontoegankelijk zijn.
Pieter Slaman is universiteitshistoricus van de Universiteit Leiden, met steun van de A.E. Cohen Foundation. Hij is ook specialist in de geschiedenis van het onderwijs. Zijn boek ‘De glazen Toren. De Leidse Universiteit 1970-2020’ ging over de institutionele en culturele ontwikkelingen aan de Leidse universiteit sinds de jaren 1970.
Eerder schreef hij over het vroegere en huidige beleid van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan in 2018. Eerder deed hij onderzoek naar de politieke geschiedenis van de Nederlandse studiefinanciering tussen 1815 en 2015. Zijn meest in het oog springende publicaties zijn ‘In de regel vrij. 100 jaar politiek rond onderwijs, cultuur en wetenschap’ (2018), ‘Kansen in het Koninkrijk. Studiebeurzen 1815-2015’ (2016) en ‘Staat van de student. Tweehonderd jaar politieke geschiedenis van studiefinanciering in Nederland’ (2015).
Sinds 2015 was Slaman supervisor en docent bij het Leiden University Dual PhD Centre, waar hij promovendi hielp en lesgaf die hun professionele beroep combineren met wetenschappelijk onderzoek. Met prof. Willem Otterspeer begeleidde hij Kees van Gageldonk die promoveerde op een proefschrift over de ontwikkeling van zelfstandige onderzoekstaken aan Nederlandse hogescholen, en Anneke Boot die een proefschrift schreef over de geschiedenis van het beroepsonderwijs in Leiden. Met prof. Wim Willems begeleidde hij Saskia Gras die promoveerde op een proefschrift over de geschiedenis van de Vrije Academie in Den Haag. En met prof. Frans de Ruiter, begeleidde hij Rina Visser die promoveerde op een proefschrift over participatieve kunstprojecten.
Slaman gaf cursussen Nederlandse politieke geschiedenis, onderzoeksdesign en het schrijven van proefschriften. Hij was coördinator en docent van de minor ‘Innovation, Co-Creation and Global Impact’ in 2018-2019. Hij behaalde een universitaire onderwijsbevoegdheid (BKO).
Slaman was bestuurslid van het Koninklijk Nederlands Historisch Genootschap (KNHG), 2017-2019 en oprichtend lid van Jong KNHG, de jongerentak van het KNHG.
Onderwijsprijs.
Elk jaar reikt het Leids Universitair Studentenplatform (LUS) de Leidse Onderwijsprijs uit.
De prijs wordt uitgereikt aan de docent die in het afgelopen collegejaar op de meest creatieve en inspirerende wijze onderwijs heeft verzorgd. Studenten kunnen hun docent nomineren als zij vinden dat deze voor de prijs in aanmerking komt, waarna het LUS na collegebezoeken een shortlist met drie finalisten samenstelt. Tijdens de opening van het academisch jaar maakte de voorzitter van het LUS bekend wie van hen de winnaar was. In 2024 was dat Pieter Slaman.